Παιδική Λογοτεχνία

Γράφει η Καραγγελή Κυριακή – Μαρία

Δασκάλα

ΠΑΙΔΙΚΗ ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑ:

Τα πολλαπλά οφέλη που προσφέρει στα παιδιά

Πολλοί μελετητές και θεωρητικοί απέδωσαν κατά καιρούς διαφορετικούς ορισμούς στην έννοια της παιδικής λογοτεχνίας. Οι ορισμοί αυτοί αρχικά χαρακτηρίζονταν από απλοϊκότητα και  δεν εμβάθυναν καθόλου στην έννοια της παιδικής λογοτεχνίας και στο ρόλο της. Αντίθετα, ασχολούνταν περισσότερο με τα πρόσωπα στα οποία αυτή απευθύνεται, δηλαδή στα παιδιά. Σε μεταγενέστερους ορισμούς εντοπίζονται κι άλλα στοιχεία πέρα από αυτό, όπως ο παιδαγωγικός, αισθητικός, ηθικοπλαστικός και κοινωνικοποιητικός ρόλος που αποδίδεται στην παιδική λογοτεχνία. Χαρακτηριστικός είναι ο πιο κάτω ορισμός για την έννοια και για το ρόλο της παιδικής λογοτεχνίας: 

«Με τον όρο παιδική-νεανική λογοτεχνία συνήθως εννοούμε τα λογοτεχνικά έργα που διαβάζουν τα παιδιά και οι νέοι, είναι εξωσχολικά αναγνώσματα, που προσφέρουν αισθητική απόλαυση και καλλιτεχνική συγκίνηση, αλλά παράλληλα ως τέχνη διδάσκουν και παιδαγωγούν. Κατά την παιδική και εφηβική ηλικία διαμορφώνεται ο χαρακτήρας, καλλιεργείται ο ψυχικός κόσμος, θεμελιώνονται αρχές και αξίες ζωής, δημιουργείται ενεργή εθνική και πανανθρώπινη συνείδηση. Σε αυτή τη διαδικασία ανάπτυξης και ωρίμανσης κρίνεται αδιαμφισβήτητη η συμβολή της λογοτεχνίας.» (Αναγνωστόπουλος, 2001)

Τα σπουδαιότερα οφέλη που προσφέρει η λογοτεχνία στα παιδιά είναι τα ακόλουθα:

•         Η λογοτεχνία  καλλιεργεί τη σκέψη, την κρίση και τη φαντασία. Το παιδί εκτονώνεται και ικανοποιείται συναισθηματικά ζώντας έμμεσα τα βιώματα των ηρώων, κάτι που είναι πολύ σημαντικό γι’ αυτό.

•         Το παιδικό βιβλίο αποτελεί παράθυρο στη φαντασία αλλά και τη σκέψη του παιδιού. Ο συνδυασμός της εικονογράφησης με το κείμενο προσφέρει διπλή αισθητική απόλαυση: στα μάτια και στ' αυτιά.

•         Οι Robinson και Spodek παρατηρούν ότι η λογοτεχνία αποτελεί μια προφανή πηγή ποικιλίας στη χρήση λέξεων και λεξιλογίου. Η παιδική λογοτεχνία και συγκεκριμένα οι μικρές εικονογραφημένες ιστορίες, μπορούν να βοηθήσουν στον εμπλουτισμό του λεξιλογίου των παιδιών.

•         Έρευνες δείχνουν ότι ο εγκέφαλος των παιδιών που είχαν περισσότερα γνωσιακά ερεθίσματα στην ηλικία των τεσσάρων ετών ήταν καλύτερα ανεπτυγμένος και τέλος

•         Το διάβασμα βελτιώνει την όραση και την ακοή. Πρόσφατη έρευνα του νευροεπιστήμονα δρ. Στάνισλαβ Ντεχάνε, καθηγητή Πειραματικής Νοητικής Ψυχολογίας στο College de France και διευθυντή της Μονάδας Νοητικής Νευροαπεικόνισης του Εθνικού Ιδρύματος Ιατρικής Έρευνας (INSERM) της Γαλλίας, έδειξε ότι το διάβασμα μπορεί να βελτιώσει τον τρόπο με τον οποίο επεξεργάζεται ο εγκέφαλος τις οπτικές πληροφορίες, αλλά και την ακουστική μας ικανότητα.

Το διάβασμα είναι όπως η τροφή και το νερό.

Το πνεύμα που δεν διαβάζει χάνει βάρος, όπως ένα σώμα που δεν τρώει.

Βίκτωρ Ουγκώ

Γάλλος συγγραφέας